„Akt w czeskiej fotografii 1960-2000” - Kurator: Vladimír Birgus

„Nagość jest najbardziej naturalną rzeczą na świecie, czyni kobietę kobietą
a mężczyznę mężczyzną, bez względu na to, czy dziś, czy sto lat temu.
Rozbieram kobietę, aby była wieczna”
Jan Saudek

Wystawa Akt w czeskiej fotografii 1960-2000 prezentuje fotograficzne akty autorstwa
czterdziestu dwóch wybitnych czeskich fotografów i jest podsumowaniem czterech dekad
tego najbardziej znanego na świecie gatunku czeskiej fotografii.
 Na ekspozycję składają się 134 fotografie wielu uznanych artystów różnych pokoleń m.in.:
Ivana Pinkavy, Vaclava Jiráska, Veroniky Bromovej, Vaclava Chocholy, Miloslava Stibora,
Jiriho Davida czy Jana Saudka, pokazując niezwykłą rozpiętość tematyczną, formalną
i estetyczną w podejściu do rejestracji nagiego ciała zarówno kobiecego jak i męskiego.
 Prace powstały zarówno jako obiektywny dokument, jak również bardziej ekspresyjne,
nasycone metaforycznymi i symbolicznymi znaczeniami, fotografie inscenizowane,
będące efektem artystycznej kreacji.
Zrealizowane na przestrzeni czterdziestu lat fotografie powstały z wykorzystaniem całej
gamy dostępnych technologii. To zarówno czarno-białe, jak i kolorowe zdjęcia, wykonane
przy użyciu tradycyjnych analogowych aparatów oraz z zastosowaniem technik cyfrowych
i nowoczesnych technologii komputerowych. Z wprowadzeniem całej rozpiętości efektów
specjalnych jak: punktowe oświetlenie studyjne, wielowarstwowe tzw. „sandwiczowe”
montaże z detalami różnych struktur, projekcje rastrowe na ciała modeli, efekty Sabattiera,
duża ziarnistość, gelaże, rolaże, prolaże itp.
Większość prezentowanych fotografii charakteryzuje klasyczne ujęcie tematu i perfekcjonizm
techniczno-formalny. Są to zdjęcia autorstwa fotografików oraz fotografujących malarzy
i rzeźbiarzy, których działania wpisują się w pejzaż różnych trendów dominujących
na przestrzeni drugiej połowy XX w.
W latach 60-tych cechą charakterystyczną zdjęć jest fragmentaryzacja ludzkiego ciała,
poszukiwanie w nim niestandardowych struktur wizualnych, ukazywanie często
przetworzonego w różnorodnych technikach detalu. Prezentowane są zdjęcia m.in. grupy
„Epos” – Rostislava Košt’ala, Františka Maršálka albo Jiřiego Horáka, tworzącej pod
wpływem ruchu hippisowskiego, symbolizmu, surrealizmu i egzystencjalizmu, ówczesnych
filmów, teatru absurdu lub fotografii mody np. Williama Kleina, Helmuta Newtona, jak również
erotyczne oraz symboliczne, groteskowe, ręcznie podmalowywane, balansujące często
na granicy dobrego smaku przedstawienia Jana Saudka.
W latach 70-tych artyści skupiają się na symbolicznym ukazywaniu harmonii ciała i natury.
Efektem są zarówno klasycznie rozumiane artystyczne ujęcia nagiego ciała (np. Milan Borovička),
jak również te bardziej eksperymentalne, „sandwiczowe” fotomontaże Miroslava Bílka,
czy „rozfazowane” akty Jana Šplíchla.
Lata 80-te reprezentują twórcy związani z dominującym wówczas nurtem fotografii
inscenizowanej oraz działaniami zespołowymi w duchu postmodernizmu (np. „Gra na czwartego”
1985-86, Tona Stana, Rudo Prekopa, Michalem Paciną), oraz działaniami intermedialnymi
prowadzącymi ku przekraczaniu granic między fotografią, malarstwem, grafiką lub rzeźbą
(np. Jiří Sozanský, Vladimír Židlický). W tym okresie po raz pierwszy na tak szeroką skalę
podjęty został temat nagiego męskiego i chłopięcego ciała.
 Lata 90-te, niezwykle liberalne, pozbawione cenzury i pruderii, są nadzwyczaj owocne.
Charakteruje je duża rozpiętość formalna i tematyczna, a także jakościowa. Powstaje cała
masa zarówno kiczowatych aktów, jak również tych niezwykle wysmakowanych,
niejednokrotnie zainspirowanych odległą tradycją artystyczną (np. Ivan Pinkava, Václav Jirásek
czy Michal Macků). Pokazywane są zarówno fotografie - te bardzo ciężkie gatunkowo,
przepełnione egzystencjalnymi treściami i filozoficzną głębią (np. tzw. gelaże M. Macku) -
jak i te przewrotne, pełne humoru. Reprezentantką tej dekady jest m.in.Veronika Bromová,
jedna z najpopularniejszych dziś czeskich artystek, należąca do stale rosnącego kręgu malarzy
i rzeźbiarzy używających w swoich działaniach artystycznych fotografii.
Wystawa w różnych wersjach, prezentowana była dotychczas w wielu miastach Europy m.in.:
w Pradze, Ołomuńcu, Moskwie, Paryżu, Aachen, a także w Polsce: we Wrocławiu i w Poznaniu.

Uczestnicy wystawy:
 Irena Armutidisová, Pavel Baňka, Vladimír Birgus, Vilém Boháč, Milan Borovička, Michaela
Brachtlová, Jiří David, Gabina Fárová, Antonín Gribovský, Jolana Havelková, Václav Chochola,
František Janiš, Pavel Jasanský, Václav Jirásek, Jiří Kolář, Rostislav Košťál, Taras Kuščynskyj,
Zdeněk Lhoták, Michal Macků, Pavel Mára, František Maršálek, Miroslav Myška, Michal Pacina,
Ivan Pinkava, Ladislav Postupa, Rudo Prekop, Vilém Reichmann, Jan Saudek, Clifford Seidling,
Roman Sejkot, Petr Sikula, Vasil Stanko, Miloslav Stibor, Tono Stano, Ján Šmok, Jan Šplíchal,
Karel Špoutil, Jiří Štencek, Věra Váchová-Šmoková, Jaroslav Vávra, Zdeněk Virt, Vladimír Židlický.